نکروز آواسکولار مرگ بافت استخوانی به دلیل کمبود خون است که به آن استئونکروز یا به اصطلاح عامیانه تر سیاه شدن سر استخوان ران گفته می شود. این بیماری می تواند منجر به شکستگی های کوچک در استخوان و حتی فروپاشی استخوان شود. این فرآیند معمولا از ماه ها تا سال ها طول می کشد.
شکستگی استخوان یا دررفتگی مفصل می تواند جریان خون را به بخشی از استخوان متوقف کند. نکروز آواسکولار در اثر استفاده طولانی مدت از داروهای استروئیدی با دوز بالا و الکل بیش از ایجاد می شود.
هر کسی در هر سنی ممکن است تحت تأثیر این بیماری قرار گیرد، اما این عارضه بیشتر در افراد بین 30 تا 50 سال دیده می شود.
نکروز آواسکولار چیست؟
استخوان های شما دائماً در حال تغییر هستند زیرا سیستم اسکلتی شما بافت استخوانی جدیدی را جایگزین بافت استخوانی پیر می کند که در نهایت تجزیه می شود و می میرد. بدن شما بافت جدیدی می سازد تا جایگزین بافتی شود که در حال تجزیه و مرگ است. این الگو باید به درستی انجام شود تا استخوان های شما سالم و قوی بماند. خون حامل مواد مغذی و اکسیژن مورد نیاز استخوان ها برای سالم ماندن و بازسازی است. بدون جریان خون، سیستم اسکلتی شما نمی تواند بافت استخوانی جدید را با سرعت کافی بسازد. استخوان در حال مرگ شروع به خرد شدن می کند و در نهایت فرو می ریزد.
نکروز آواسکولار یک وضعیت استخوانی دردناک است که با گذشت زمان بدتر می شود و می تواند بر تحرک شما تأثیر بگذارد. این عارضه زمانی اتفاق می افتد که چیزی جریان خون یکی از استخوان های شما را قطع می کند.
نکروز آواسکولار در چه قسمت هایی از بدن ایجاد می شود؟
نکروز آواسکولار می تواند بافت استخوانی را در هر مفصلی تحت تاثیر قرار دهد، اما به طور معمول لگن شما را هدف قرار می دهد. مفاصل دیگری که می توانند به نکروز آواسکولار یا استئونکروز مبتلا شوند عبارتند از:
- مچ پا
- فک
- زانو
- بالای بازو (بازو) و شانه ها
چه عوالملی باعث بروز نکروز آواسکولار می شود؟
شکستگی استخوان یا بیماری هایی که از خون رسانی به بافت استخوانی جلوگیری می کند باعث نکروز آواسکولار می شود. حدود 20 درصد از موارد نکروز آواسکولار بدون علت واضح اتفاق می افتد.
علل شناخته شده نکروز آواسکولار عبارتند از:
نکروز آواسکولار تروماتیک
این می تواند پس از شکستن استخوان یا دررفتگی مفصل رخ دهد.
نکروز آواسکولار غیرتروماتیک
اگر بیماری یا وضعیت پزشکی دارید که مانع از رسیدن جریان خون به بافت استخوانی شما می شود، این اتفاق می افتد. نکروز آواسکولار غیرتروماتیک اغلب بر همان استخوان ها در هر دو طرف بدن تأثیر می گذارد.
نکروز آواسکولار در برخی از شکستگی های استخوانی بیشتر از سایرین است. شکستگی های شایع استخوان که منجر به نکروز آواسکولار تروماتیک می شود عبارتند از: شکستگی ها و دررفتگی های لگن. حدود 20 درصد از افرادی که دپار دررفتگی لگن هستند، به نکروز آواسکولار مبتلا می شوند.
چه شرایط یا بیماری هایی باعث بروز نکروز آواسکولار غیرتروماتیک می شود؟
چندین بیماری یا درمان وجود دارد که می تواند منجر به بروز نکروز آواسکولار شود:
- پوکی استخوان زنان مسن و برخی از مردان گاهی اوقات دچار نکروز آواسکولار خودبخودی به خصوص در مفصل زانو می شود.
- اختلالات خونی مانند کم خونی سلول داسی شکل
- درمان های سرطان، مانند پرتودرمانی
- بیماری رفع فشار در غواصان
- پیوند عضو
- اچ‌آی‌وی
- دیابت
- لوپوس
چه فعالیت هایی در سبک زندگی خطر ابتلا به نکروز آواسکولار را افزایش می دهد؟
برخی از فعالیت های سبک زندگی که این خطر را افزایش می دهند عبارتند از:
- استفاده بیش از حد از الکل
- سیگار کشیدن
- استفاده طولانی مدت از کورتیکواستروئیدها
علائم نکروز آواسکولار چیست؟
ممکن است هفته ها یا ماه ها طول بکشد تا متوجه علائمی شوید که ممکن است نشان دهنده نکروز آواسکولار باشد. در اینجا علائمی وجود دارد که در طول زمان ظاهر می شوند و می توانند نشانه های نکروز آواسکولار باشند:
- درد متناوب که با فشار دادن به استخوان و سپس برداشتن فشار ظاهر می شود و کاهش می یابد.
- افزایش درد و سفت شدن مفاصل.
- لنگیدن اگر نکروز آواسکولار در لگن یا زانو دارید.
- مشکل در بالا رفتن از پله ها، ایستادن یا راه رفتن.
- محدوده حرکتی محدود.
نکروز آواسکولار چگونه تشخیص داده می شود؟
ابتدا باید به متخصص ارتوپد مراجعه کنید. پزشک متخصص علائم شما را ارزیابی می کند و یک معاینه فیزیکی انجام می دهد. ممکن است یک یا چند مورد از این تست ها را انجام دهید:
- اشعه ایکس برای تشخیص شکستگی ها و علائم آرتریت.
- تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI)
متخصص ارتوپد چگونه نکروز آواسکولار را درمان می کنند؟
درمان نکروز آواسکولار به میزان آسیب وارده به استخوان بستگی دارد. برخی از این روش های درمانی عبارتند از:
- بسته های سرد
- حرارت درمانی
- داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs)
- فیزیوتراپی برای کاهش حساسیت مفاصل و افزایش دامنه حرکتی
- وسایل کمکی راه رفتن مانند عصا
درمان اشکال پیشرفته تر نکروز آواسکولار چیست؟
در بیشتر موارد، برای درمان نکروز آواسکولار به جراحی نیاز خواهید داشت. گزینه های جراحی می تواند شامل موارد زیر باشد:
رفع فشار هسته
جراح سوراخ‌های کوچکی را در استخوان آسیب‌دیده ایجاد می‌کند تا جریان خون به استخوان آسیب‌دیده را بهبود بخشد. این روش ممکن است با تزریق یا پیوند استخوان برای بهبودی بیشتر ترکیب شود.
تعویض مفصل
آنها مفصل آسیب دیده شما را با مفصل مصنوعی جایگزین می کنند. تعویض مفصل ران و تعویض زانو 95 درصد در تسکین درد و بازگرداندن تحرک در افراد مبتلا به نکروز آواسکولار موثر است.
آیا درمانی برای نکروز آواسکولار وجود دارد؟
درمان می تواند پیشرفت نکروز آواسکولار را کندتر کند، اما هیچ درمان قطعی وجود ندارد. اکثر افرادی که نکروز آواسکولار دارند در نهایت تحت عمل جراحی از جمله تعویض مفصل قرار می گیرند. افرادی که نکروز آواسکولار دارند نیز ممکن است به استئوآرتریت شدید مبتلا شوند.
چگونه می توانم از نکروز آواسکولار جلوگیری کنم؟
ممکن است نتوانید از نکروز آواسکولار جلوگیری کنید، اما اقداماتی وجود دارد که می توانید برای کاهش خطر انجام دهید:
- ترک سیگار
- مصرف الکل خود را کاهش دهید
- مراقب سطح کلسترول خود باشید
- اگر برای یک بیماری مزمن از کورتیکواستروئیدها استفاده می کنید، با ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی خود در مورد کاهش دوز خود صحبت کنید.
سخن آخر
نکروز آواسکولار یک وضعیت دردناک است که می تواند به طور قابل توجهی کیفیت زندگی شما را تحت تاثیر قرار دهد. اگر بیماری دارید یا داروهایی مصرف می کنید که خطر ابتلا به نکروز آواسکولار را افزایش می دهد، بهتر است با یک متخصص ارتوپد صحبت کنید. دکتر حسین حاجی تقی فوق تخصص ارتوپدی و بهترین جراح از دانشگاه های مطرح دنیا می تواند شما را در این زمینه به نحو احسن درمان کند. پزشک شما علائمی را که ممکن است نشانه نکروز آواسکولار باشد توضیح خواهد داد. تشخیص و درمان به موقع می تواند پیشرفت بیماری را به تاخیر بیندازد.
بدون دیدگاه